Na samym początku naszego artykułu, który objaśnia, co to są fundusze europejskie, powinniśmy przytoczyć definicję Unii Europejskiej, która przedstawia, że jest to związek 27 państw połączonych w celu integracji politycznej oraz wzmocnienia gospodarki. Unia jako organizacja międzynarodowa posiada własny budżet, dzięki któremu jest w stanie zapewnić fundusze europejskie na różnego rodzaju działania. Fundusze unijne mają na celu rozwój gospodarki dla krajów wspólnoty, które są na różnych poziomach oraz zmagają się z rozmaitymi problemami, wyzwaniami.
Poprzez fundusze europejskie wzmacnia się wiele gospodarek państw, które są członkami unii, umacniana jest ich konkurencyjność. Fundusze unijne pomagają również w walce z bezrobociem.
Czym są fundusze europejskie, ich formy:
- Dotacja- forma wsparcia z funduszu unijnego przyznawana po deklaracji uczestnictwa w aktualnym programie oraz spełnieniu wymaganych warunków.
- Dotacja z podziałem tylko dla wybranych rejonów
- Pożyczka- forma pomocy z funduszu europejskiego przeznaczona na realizację unijnych programów
Skąd pochodzą fundusze unijne?
Fundusze unijne pochodzą z budżetu Unii Europejskiej. Składają się z dochodów państw, które są członkami unii. Kwoty, które powinny, być składową całkowitej kwoty są ustalane na podstawie długoterminowych planów. Dzielą się one na perspektywy finansowe unii europejskiej, które przedstawiają, na co można przeznaczyć fundusze europejskie. Aktualnie Polska jest już beneficjentem czwartej perspektywy- fundusze unijne zaplanowanej na lata 2021-2027. Pieniądze, które zostały, zaplanowane dla naszego kraju sięgają, kwoty 76 mld €. Przeliczając aktualny kurs euro, jest to równowartość 350 mld zł.
Perspektywy funduszy unijnych, programy, z których skorzystała Polska
Polska udało się już skorzystać z następujących perspektyw funduszy unijnych:
Jakie są fundusze europejskie na lata 2000-2006:
- program rozwoju regionalnego
- program rozwoju zasobów ludzkich
- program rozwoju transportu
- program rozwoju restrukturyzacji i modernizacji obszarów wiejskich
- program rozwoju rybołówstwa
- fundusz spójności wsparcie dla transportu i środowiska
Fundusze europejskie funkcjonowały pod nazwą Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006 NPR. Jako cel zostało przedstawione rozwój gospodarki, wzrost zatrudnienia, spójna przestrzeń pod względem ekonomicznym i społecznym. Kwota pierwszej perspektywy funduszy unijnych wyniosła 12,8 mld €.
Czym są fundusze europejskie na lata 2007-2013 :
- program infrastruktury i środowiska
- program innowacyjnej gospodarki
- program kapitał ludzki
- program rozwoju Polski Wschodniej
- program pomoc techniczna
- program Europejskiej Współpracy terytorialnej
- 16 programów regionalnych
Co to fundusze unijne na lata 2007-2013 zostało opisane w dokumentach Fundusze Europejskie na lata 2007-2013 pod nazwą Narodowa Strategia Spójności (NSS) oficjalna nazwa Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO). Celem jest wzrost konkurencyjności gospodarki, wzrost zatrudnienia, jednym z przykładów jest również poprawa funkcjonowania instytucji publicznych. Łączna suma na działania NSS to 107,9 mln €, w tym 85,4 mln € pochodzi ze środków unijnych.
Na co można przeznaczyć fundusze europejskie 2014-2020
- program inteligentny rozwój
- program infrastruktura i środowisko
- program Polska cyfrowa
- program Polska Wschodnia
- program wiedza, edukacja, rozwój
- program pomoc techniczna
- program współpraca terytorialna i europejska
- programy regionalne EFRR, EFS
- program rozwoju obszarów wiejskich
- fundusz europejski morski i rybacki
W latach 2014-2020 Polska otrzymała 82,5 mld €, które zostały przeznaczone jak w poprzednich latach na poprawę konkurencyjności gospodarki, sprawniejszą, bardziej efektywną działania administracyjne.
Nowa perspektywa – jakie są fundusze europejskie na lata 2021-2027
Aktualna perspektywa funduszy unijnych dla Polski na lata 2021-2027 ma na celu ochronę zdrowia, rozwój infrastruktury, poprawę jakości klimatu, ochronę środowiska oraz rozwój cyfryzacji. Przeznaczona kwota na fundusze unijne dla Polski sięga 76 mld € przeliczając na kurs złotego jest to 350 mld zł. Tym samym jesteśmy największym beneficjentem, pieniądze będą pochodziły z następujących funduszy:
- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego,
- Europejski Fundusz Społeczny +,
- Fundusz Spójności,
- Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury,
- Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.
Programy funduszy unijnych na lata 2021-2027:
- Fundusze europejskie na infrastrukturę, klimat, środowisko- koncentracja na odnawialnych źródłach energii,wsparcie służb ratowniczych,dostawców energii, wprowadzenie bezpiecznych środków transportu, ochrona środowiska, zdrowia oraz kultury.
- Fundusze unijne dla nowoczesnej gospodarki- projekt skierowany na innowację, robotyzację, oraz projekty związane z rozwojem i badaniami, transformacja gospodarki w kierunku przemysłu 4.0.
- Fundusze europejskie dla rozwoju społecznego- jest to program skierowany na rozwój edukacji, wsparcie rodzin ze specjalnymi potrzebami, poprawa sytuacji na rynku pracy związanej z bezrobociem, wsparcie dla nowych przedsiębiorców zakładających firmy.
- Fundusze unijne na rozwój cyfrowy- program zapewnia dostęp do szybkiego internetu, rozwój usług elektronicznych, marketingu internetowego, stron oraz sklepów internetowych. Wzmocnienie bezpieczeństwa w sieci oraz możliwość podnoszenia kwalifikacji w branży cyfrowej.
- Fundusze europejskie dla Polski Wschodniej- program skierowany dla pięciu województw: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego oraz dla wyznaczonej części mazowieckiego. Na co można przeznaczyć fundusze z tego programu? Dotacje można wykorzystać na rozwój biznesu, turystyki oraz energetyki jak również transportu.
- Fundusze z UE na pomoc żywnościową- program wsparcia dla ubogich i potrzebujących
- Perspektywa funduszy unijnych dla rybactwa- jest to wsparcie branży rybołówstwa, ochrona oraz inwestycja w bezpieczeństwo, czystość wód i mórz.
- Fundusze unijne na migrację, granice oraz bezpieczeństwo- jest to składowa trzech programów: Fundusz Azylu, Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz IZGW. Ma na celu zarządzanie migracjami, rozwój azylu oraz wzmocnienie bezpieczeństwa w krajach Unii Europejskiej.
- Co to są fundusze europejskie w programie pomoc techniczna? Jest to wprowadzanie nowych metod zarządzania, odpowiednie warunki pracy urzędów oraz całokształt poprawy administracji.
- Fundusz unijny dla programu Interreg- skierowany jest na wymianą kulturową, biznesową poza granicami państwa z partnerami transgranicznymi.
Pytania i odpowiedzi:
Co to są fundusze europejskie?
Fundusze europejskie są to programy wsparcia finansowego, które mają na celu rozwój krajów członkowskich Unii Europejskiej.
Z której perspektywy należy korzystać w roku 2023?
W roku 2023 należy korzystać z czwartej perspektywy, która jest zaplanowana na lata 2021-2027.
Na co można przeznaczyć fundusze europejskie?
Fundusze europejskie należy przeznaczyć na rozwój, ochronę bądź rewitalizację jest to zależne od zasad i reguł programu, któremu podlegają.